Είναι ο Έντι Ράμα της Αλβανίας ο νέος Νοριέγκα ή ο Ερντογάν; Η απάντηση είναι και τα δύο

 Πριν από λίγο περισσότερο από πέντε μήνες, ο Έντι Ράμα, ηγέτης του  Σοσιαλιστικού Κόμματος της Αλβανίας  , κέρδισε τις τέταρτες συνεχόμενες εκλογές και παρέμεινε πρωθυπουργός, αξίωμα που κατέχει από το 2013. Καθώς η Ριβιέρα της Αλβανίας έγινε ο απρόβλεπτος προορισμός για το πλήθος των ταξιδιωτών, ο Ράμα έγινε το επίκεντρο της κοινωνίας.



Μιλώντας στο Φόρουμ Πρωτοβουλίας Μελλοντικών Επενδύσεων τον Μάιο του 2025,  ο γαμπρός του Προέδρου Ντόναλντ Τραμπ  , Τζάρεντ Κούσνερ, μίλησε για το πώς συνάντησε τον Ράμα στο γιοτ των Ρότσιλντ το 2021, ενώ έκανε κρουαζιέρα στην Αδριατική Θάλασσα. Τον Ιούνιο του 2025, ο Ράμα έκανε πρόποση στον γάμο του Αλεξάντερ Σόρος με την Χούμα Αμπεντίν στα Χάμπτονς. Και ενώ διπλωμάτες όπως ο τότε πρέσβης των ΗΠΑ στην Αλβανία, Γιούρι Κιμ, έκαναν κρουαζιέρα στο σκάφος του Ράμα και, σύμφωνα με Αλβανούς αξιωματούχους, δέχτηκαν τα δώρα του, ενώ παράλληλα δικαιολογούσαν τη φυλάκιση των πολιτικών του αντιπάλων, ο Ράμα έχει μεταμορφώσει την Αλβανία με τρόπο που αντιστρέφει τη δημοκρατική της πορεία και θα την καταστήσει περιφερειακό μειονέκτημα για τις επόμενες δεκαετίες.


Ίσως ο καλύτερος τρόπος για να κατανοήσουμε τον Ράμα σήμερα είναι ως διασταύρωση του αείμνηστου δικτάτορα του Παναμά Μανουέλ Νοριέγκα και του Τούρκου προέδρου  Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν .


Ο Νοριέγκα ήταν μακροχρόνιος σύμμαχος των ΗΠΑ, ο οποίος ανέβηκε στις τάξεις του Παναμαϊκού Στρατού πριν γίνει στρατιωτικός ηγέτης της χώρας το 1983. Αρχικά, η κυβέρνηση των ΗΠΑ και η CIA αγκάλιασαν τον Νοριέγκα ως σύμμαχο του Ψυχρού Πολέμου. Μέχρι το 1989, ωστόσο, είχε γίνει ντροπή λόγω της διαφθοράς του, της απροκάλυπτης εγκληματικότητάς του και της κατάχρησης της δημοκρατίας, και των αδιάσειστων στοιχείων για τους δεσμούς του με τα καρτέλ ναρκωτικών της Νότιας Αμερικής. Στις 20 Δεκεμβρίου 1989, ο τότε πρόεδρος Τζορτζ Μπους ο πρεσβύτερος διέταξε την εισβολή στον Παναμά για τη σύλληψη του Νοριέγκα. Ενώ τα Ηνωμένα Έθνη καταδίκασαν την εισβολή, μια δημοσκόπηση των CBS -New York Times  στους Παναμαϊκούς αποτύπωνε συντριπτική υποστήριξη προς αυτήν.


Μια σειρά από Αλβανούς πολιτικούς από τους οποίους πήρα συνέντευξη στις Ηνωμένες Πολιτείες, την Ελλάδα και την Ελβετία, συμπεριλαμβανομένων πρώην μελών του Σοσιαλιστικού Κόμματος του Ράμα και του Δημοκρατικού Κόμματος του πρώην πρωθυπουργού Σαλί Μπερίσα, μίλησαν για την «κάνναβη-οποίηση» της οικονομίας της Αλβανίας. Η Αλβανία ήταν εδώ και καιρό παράνομη καλλιεργήτρια κάνναβης, αλλά τον Ιούλιο του 2023, ο Ράμα ψήφισε με σφοδρότητα στο κοινοβούλιο ένα νομοσχέδιο νομιμοποίησης. Θεωρητικά, η αλβανική κάνναβη είναι ιατρική. στην πραγματικότητα, τροφοδοτεί το οργανωμένο έγκλημα και το ξέπλυμα χρήματος. Η παράνομη καλλιέργεια παραμένει, αλλά η κυβέρνηση Ράμα χρησιμοποιεί τη νομιμοποίηση για να εξηγήσει την κατάρρευση των κατασχέσεων. Υπό τον Ράμα, η Αλβανία  παραμένει  σημαντικός εταίρος και κόμβος για τα καρτέλ της Λατινικής Αμερικής και το εμπόριο κοκαΐνης τους προς την Ευρώπη.



Υπάρχουν επίσης δυσάρεστες ομοιότητες μεταξύ του Ράμα και του Ερντογάν. Και οι δύο άνδρες οικειοποιήθηκαν πρεσβευτές των ΗΠΑ, οι οποίοι αξιοποίησαν τις θέσεις τους σε επικερδείς συμβάσεις μετά τη συνταξιοδότηση. Όπως και με τον Ερντογάν, τέτοιες συμβάσεις ωφελούν δυσανάλογα τον Ράμα, τους απολυμένους του ή τους φίλους του. Η ανάπτυξη ακινήτων είναι ιδιαίτερα επικερδής και ο Ράμα - όπως και ο Ερντογάν - έχει χρησιμοποιήσει την κρατική εξουσία για να φυλακίσει και να αντικαταστήσει τους εκλεγμένους δημάρχους που στέκονται εμπόδιο στο δρόμο του.


Ένας Αλβανός στην αίθουσα μου είπε ότι ο Ερντογάν μάλιστα συμβούλεψε τον Ράμα ότι η δόλια νίκη στις τρίτες εκλογές θα τον εξασφάλιζε για ισόβια διακυβέρνηση. Ο Ράμα ακολούθησε επίσης το παράδειγμα του Τούρκου προέδρου για να χρησιμοποιήσει πολιτικοποιημένους ελεγκτές για να φυλακίσει την αντιπολίτευση και να κατάσχει την περιουσία της. Η κύρια διαφορά εδώ είναι ότι το Κατάρ  χρηματοδότησε  τις προσπάθειες του Ερντογάν και η Υπηρεσία Διεθνούς Ανάπτυξης των ΗΠΑ  χρηματοδότησε  τους ελεγκτές της Αλβανίας, αγνοώντας την υιοθέτησή τους από τον Ράμα.


Η USAID μπορεί να έχει εξαφανιστεί, αλλά η τυφλή υποστήριξη για την καταστολή του Ράμα συνεχίζεται, τροφοδοτούμενη από λομπίστες και τεμπελιά. Δεν υπάρχει δικαιολογία για την τύφλωση της κυβέρνησης Τραμπ. Στις 16 Φεβρουαρίου 2024, ένα Περιφερειακό Δικαστήριο των ΗΠΑ  καταδίκασε  τον Κρις ΜακΓκόνιγκαλ, πρώην πράκτορα του FBI που επέβλεπε επιχειρήσεις εθνικής ασφάλειας στη Νέα Υόρκη, σε δύο χρόνια φυλάκισης για δωροδοκία 225.000 δολαρίων από έναν ενδιάμεσο του Ράμα. Όπως ακριβώς ο Ερντογάν χρησιμοποιεί πλαστά φακέλους ως εργαλείο για διακρατική καταστολή, έτσι κάνει και ο Ράμα. Το τελευταίο θύμα είναι ο πρώην αντιπρόεδρος της κυβέρνησης Άρμπεν Αχμέταϊ, ο οποίος αντιμετωπίζει ψευδείς κατηγορίες επειδή αρνήθηκε να ενταχθεί στο δίκτυο διαφθοράς του Ράμα, αλλά τον οποίο η Ελβετία μπορεί να απελάσει στην Αλβανία βάσει πλαστών ελέγχων που χρηματοδοτούνται από τις ΗΠΑ και του ηθικού συμβιβασμού του Κιμ.


Οι ισχυροί άνδρες μπορεί να είναι της μόδας, αλλά οποιοδήποτε στοίχημα στον Ράμα θα είναι τόσο αυτοκαταστροφικό όσο το στοίχημα του Προέδρου Ρόναλντ Ρίγκαν στον Νοριέγκα ή η αγκαλιά του πρώην Προέδρου Μπαράκ Ομπάμα με τον Ερντογάν. Είτε πρόκειται για την προώθηση των καρτέλ ναρκωτικών είτε για την τρομοκρατία, τόσο ο Νοριέγκα όσο και ο Ερντογάν υπονόμευσαν τα συμφέροντα των ΗΠΑ. Ο Ράμα αντιπροσωπεύει το χειρότερο και από τους δύο.


Οι Αμερικανοί θα πληρώσουν τελικά το τίμημα.