Προσθήκη της Τουρκίας στη μαύρη λίστα της Ομάδας Χρηματοοικονομικής Δράσης για το ξέπλυμα χρήματος στη Βόρεια Κύπρο

 Τα τουρκοκυπριακά καζίνο έχουν διπλασιαστεί σε αριθμό και έχουν γίνει μηχανές ξεπλύματος χρήματος χωρίς πραγματική εποπτεία




Η Ομάδα Χρηματοοικονομικής Δράσης (FATF), η οποία συστάθηκε από την G7 στο τέλος του Ψυχρού Πολέμου, είναι ο διεθνής φορέας που ασχολείται περισσότερο με τον καθορισμό προτύπων για την καταπολέμηση της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες και της χρηματοδότησης της τρομοκρατίας, καθώς και για την καταπολέμηση της χρηματοδότησης της διάδοσης. Αξιολογεί τα συστήματα κάθε χώρας και τη συμμετοχή σε αυτές τις δραστηριότητες, τοποθετεί τους παραβάτες είτε σε γκρίζα είτε σε μαύρη λίστα, ανάλογα με τη σοβαρότητα των πράξεών τους, και στη συνέχεια συνεργάζεται με τις κυβερνήσεις τους για την απομάκρυνσή τους κατά τη μεταρρύθμιση. Η γκρίζα λίστα επιβάλλει αυξημένη παρακολούθηση και η μαύρη λίστα  αποτρέπει  τα μέλη της FATF από οικονομικές συναλλαγές με «χώρες ή δικαιοδοσίες με σοβαρές στρατηγικές ανεπάρκειες στην καταπολέμηση της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες, της χρηματοδότησης της τρομοκρατίας και της χρηματοδότησης της διάδοσης».

Προς το παρόν, υπάρχουν τρεις χώρες στη μαύρη λίστα: το Ιράν, η Μιανμάρ και η Βόρεια Κορέα. Δύο δωδεκάδες άλλες βρίσκονται στη γκρίζα λίστα, συμπεριλαμβανομένων χωρών όπως η Νιγηρία, η Αϊτή, η Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό και ο Λίβανος, γνωστές για τη διαφθορά τους· κρατών όπως η Υεμένη, το Καμερούν, γνωστών για τη δυσλειτουργία τους· και χωρών και εδαφών όπως το Μονακό και οι Βρετανικές Παρθένοι Νήσοι, των οποίων οι τράπεζες και οι εικονικές εταιρείες είναι διάσημες για τη συνενοχή τους στην προστασία και την απόκρυψη της προέλευσης των χρημάτων των επενδυτών.

Η αυτοαποκαλούμενη Τουρκική Δημοκρατία της Βόρειας Κύπρου είναι, εκ κατασκευής, μια οντότητα που βρίσκεται εκτός νόμου. Όπως και άλλα μη αναγνωρισμένα κράτη - οι μαριονέτες της Ρωσίας, η Αμπχαζία και η Υπερδνειστερία, για παράδειγμα - η βόρεια Κύπρος έχει γίνει κόμβος για ξέπλυμα χρήματος και άλλες παράνομες δραστηριότητες. Ενώ η Διεθνής Διαφάνεια κατατάσσει την Κύπρο ως καθαρότερη από την Ιταλία, την Ισπανία και τη Ρουμανία, η τουρκικά κατεχόμενη ζώνη είναι ένας τομέας όπου η εγκληματικότητα ευδοκιμεί - και μάλιστα σκόπιμα.

Τα τελευταία χρόνια, η βιομηχανία καζίνο έχει ακμάσει στη βόρεια Κύπρο. Μεγάλα ονόματα που επενδύουν στις Ηνωμένες Πολιτείες, την Ευρώπη και το Μακάο και υποτάσσονται σε βασικούς κανονισμούς και διαφάνεια αποφεύγουν τη βόρεια Κύπρο. Περίπου δύο εκατομμύρια τουρίστες  επισκέπτονται  τη βόρεια Κύπρο κάθε χρόνο, σχεδόν το 80% των οποίων προέρχεται από την Τουρκία ρητά για να επωφεληθεί από τις παραλίες και την ανεξέλεγκτη οικονομία της. Το ίδιο κάνουν και Ρώσοι και Ιρανοί. Ορισμένοι Βρετανοί και Γερμανοί εκμεταλλεύονται επίσης φθηνές προσφορές και την ανεξέλεγκτη οικονομία. Αντίθετα, η ελεύθερη Κύπρος υποδέχεται περίπου τέσσερα εκατομμύρια τουρίστες, το ένα τρίτο των οποίων είναι Βρετανοί. Οι περισσότεροι από τους υπόλοιπους είναι Ευρωπαίοι ή Ισραηλινοί.

Καθώς η διαχείριση της τουρκικής οικονομίας από τον Τούρκο Πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν αποδεκάτισε την τουρκική λίρα, η Άγκυρα  στράφηκε  στη βόρεια Κύπρο ως μέσο άντλησης κεφαλαίων, όπως ακριβώς το καθεστώς Άσαντ χρησιμοποιούσε κάποτε τον Λίβανο για λαθρεμπόριο και ξέπλυμα χρήματος. Η Βόρεια Κύπρος διπλασιάζει τώρα τα τριάντα δύο καζίνο της σε εξήντα τέσσερα, όλα σε μια περιοχή με πληθυσμό λιγότερο από μισό εκατομμύριο. Επειδή η Τουρκία απορρίπτει τους κανονισμούς της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την καταπολέμηση του ξεπλύματος χρήματος, τα τουρκοκυπριακά καζίνο γίνονται μηχανές ξεπλύματος χρήματος χωρίς εποπτεία, ίσως χωρίς άτυπη παρακολούθηση από την τουρκική υπηρεσία πληροφοριών, η οποία βλέπει τα καζίνο της περιοχής ως μηχανή χρηματοδότησης εξωλογιστικών δραστηριοτήτων.

Το καθεστώς του Ερντογάν είναι ευαίσθητο σε έρευνες σχετικά με τα οικονομικά της κατεχόμενης από την Τουρκία Κύπρου ή επικεντρώνεται σε αυτά. Τον Φεβρουάριο του 2022, ένοπλοι δολοφόνησαν τον Τουρκοκύπριο επιχειρηματία  Χαλίλ Φαϊλαλί , τον φερόμενο νονό της τουρκοκυπριακής βιομηχανίας τυχερών παιχνιδιών. Λίγο αφότου ο Τζεμίλ Ονάλ, οικονομικός διευθυντής του Φαϊλαλί, δήλωσε σε μια εποπτική αρχή κατά της διαφθοράς ότι τα καζίνο της βόρειας Κύπρου αποκόμιζαν 80 εκατομμύρια δολάρια το μήνα, ένας ένοπλος  τον δολοφόνησε  σε έναν δρόμο στη Χάγη. Φέρεται να είχε ηχογραφήσεις που εμπλέκουν τον Ερντογάν, τον αρχηγό των μυστικών υπηρεσιών που έγινε υπουργός Εξωτερικών Χακάν Φιντάν, και αρκετούς άλλους Τούρκους και Τουρκοκύπριους πολιτικούς σε διάφορα σχέδια διαφθοράς και ξεπλύματος χρήματος.

Ούτε τα καζίνο είναι το μόνο πρόβλημα. Καθώς η διεθνής προσοχή έχει στραφεί στο σχέδιο καζίνο, οι αντιπροσωπείες αυτοκινήτων στην κατεχόμενη ζώνη έχουν  πολλαπλασιαστεί , οδηγώντας σε εικασίες ότι αποτελούν το τελευταίο μέτωπο για ξέπλυμα χρήματος από την Τουρκία και τους τρομοκρατικούς κύκλους.

Η επίμονη προσπάθεια της Τουρκίας  να παρακάμψει  την ευθύνη για το σχέδιο αποφυγής κυρώσεων πολλών δισεκατομμυρίων δολαρίων κατά της Halk Bank στο Ιράν υπογραμμίζει πόσο ανειλικρινής είναι η Τουρκία και το καθεστώς Βισύ στην Κύπρο.

Υπό αυτές τις συνθήκες, η ιδέα ότι η βόρεια Κύπρος μπορεί ή θα αυτο-αστυνομευτεί είναι γελοία. Η εγκληματικότητα στη βόρεια Κύπρο δεν είναι δευτερεύον αποτέλεσμα της κατοχής. Σήμερα, είναι ο σκοπός της κατοχής της Τουρκίας. Ως εκ τούτου, ο μόνος τρόπος για την καταπολέμηση του ξεπλύματος χρήματος και της χρηματοδότησης της τρομοκρατίας που σήμερα ορίζουν το κράτος-εντολοδόχο της Τουρκίας είναι να αναγκαστεί η τουρκική κυβέρνηση να πληρώσει το τίμημα. Οι προηγούμενες κυβερνήσεις των ΗΠΑ και της Ευρώπης το κατάλαβαν αυτό, στην περίπτωση της σκιώδους κατοχής του Λιβάνου από τον Χαφέζ και τον Μπασάρ αλ-Άσαντ και της χορηγίας της Ρωσίας στην Υπερδνειστερία και την Αμπχαζία.

Ενώ οι πολιτικές των ΗΠΑ, της Ευρώπης και των Ηνωμένων Εθνών επιδιώκουν την επανένωση και την ειρήνη στην Κύπρο, η υποστηριζόμενη από την Τουρκία αυτοκρατορία του ξεπλύματος χρήματος καθιστά αυτό αδύνατο. Μόλις οι μαφίες αναλάβουν κυβερνήσεις, αρνούνται να τερματίσουν τις συγκρούσεις από τις οποίες επωφελούνται. Συνεπώς, ο μόνος ρεαλιστικός τρόπος για να φέρει κανείς ειρήνη στην Κύπρο και να κλείσει ένα κέντρο οργανωμένου εγκλήματος και χρηματοδότησης της τρομοκρατίας είναι να συμπεριλάβει την Τουρκία στη μαύρη λίστα της FATF.

Η Τουρκία μπορεί να είναι μέλος του ΝΑΤΟ, αλλά η υποστήριξή της στο οικονομικό έγκλημα την αφήνει να έχει περισσότερα κοινά με χώρες που βρίσκονται στη μαύρη λίστα παρά με οποιοδήποτε κράτος του ΝΑΤΟ. Πάνω από μισό αιώνα διπλωματικών φαντασιώσεων δεν έχουν επιλύσει τη σύγκρουση. Είναι καιρός να αναπροσανατολίσουμε τη διπλωματία ώστε να αντικατοπτρίζει την πραγματικότητα της λεγόμενης Τουρκικής Δημοκρατίας της Βόρειας Κύπρου και του χορηγού της.