Τα χειρότερα ίσως να μην έχουν έρθει ακόμα στη Συρία

  Το μόνο κοινό που είχαν τα λεωφορεία γεμάτα  Σύρους  πρόσφυγες στο Τζντεϊντέτ Γιαμπούς, τη συριακή πλευρά του κύριου περάσματος από  τον Λίβανο , ήταν ο ενθουσιασμός για την επιστροφή τους. Νήπια, ακόμη και νεαροί έφηβοι, ξέσπασαν σε ενθουσιασμό. Δεν είχαν πατήσει ποτέ το πόδι τους στη χώρα τους. Οι γονείς τους παραδέχτηκαν αμέσως ότι ποτέ δεν περίμεναν να μπορέσουν να επιστρέψουν.  Η πτώση του Σύρου προέδρου Μπασάρ αλ Άσαντ  τους εξέπληξε όσο και τον ίδιο τον Άσαντ και τον έξω κόσμο.



Η ατμόσφαιρα στο Jdeidet Yabous ήταν χαλαρή. Οι οικογένειες συλλογίζονταν και έβγαζαν φωτογραφίες, τυλιγμένες με τη νέα συριακή σημαία. Το νέο συριακό καθεστώς διατηρούσε ένα γραφείο μόνο για τους επαναπατριζόμενους χωρίς χαρτιά, αλλά αντί να χρησιμοποιεί τη γραφειοκρατία ως όπλο, συνεργάστηκε στενά με το Γραφείο της  Ύπατης Αρμοστείας των Ηνωμένων Εθνών  για τους Πρόσφυγες για να διασφαλίσει ότι οι πρόσφυγες θα μπορούσαν να ξεκινήσουν άμεσα, τόσο στα σύνορα όσο και όταν επέστρεφαν σε πόλεις και χωριά που ο πόλεμος είχε μετατρέψει σε σωρούς από ερείπια.

Η ίδια η Δαμασκός παρείχε μια ψευδαίσθηση κανονικότητας. Οδηγώντας από τη δύση, τα κτίρια ήταν άθικτα, το εμπόριο πολύβουο και τα φανάρια λειτουργούσαν. Σίγουρα, το Υπουργείο Άμυνας της Συρίας στην πλατεία Ουμαγιάντ βομβαρδίστηκε ολοσχερώς, αλλά αυτό οφειλόταν σε ισραηλινή επιδρομή ακριβείας. Ακόμη και το προεδρικό μέγαρο του Άσαντ στεκόταν άθικτο στην πλαγιά του βουνού πάνω από το ξενοδοχείο Sheraton, όπου σύχναζαν διπλωμάτες και κυβερνητικοί αξιωματούχοι. Η αστυνομία της «Κυβέρνησης Συριακής Σωτηρίας» φαινόταν χαλαρή. Οι συριακοί κυβερνητικοί αξιωματούχοι κοιτάζουν προς το μέλλον, επιδιώκοντας το τέλος των κυρώσεων του Νόμου του Καίσαρα, για την επιβολή των οποίων πολλοί Συροαμερικανοί είχαν ασκήσει πιέσεις όταν ο Άσαντ ήταν στην εξουσία.

Αν ο ουρανός είναι καθαρός πάνω από τη Συρία σήμερα, ωστόσο, αυτό αντανακλά λιγότερο ομαλή πορεία από το γεγονός ότι η Συρία βρίσκεται στο μάτι του τυφώνα, έτοιμη να χτυπηθεί από δυνάμεις δυνητικά τόσο καταστροφικές όσο οι Σύριοι που μόλις διέφυγαν.

Η νέα κυβέρνηση είναι είτε σκόπιμα κυνική είτε σε αφελή άρνηση της μεταχείρισης των εθνοτικών και θρησκευτικών μειονοτήτων. Απορρίπτει τα εκτεταμένα πογκρόμ εναντίον των Αλαουιτών και των Δρούζων ως στοχευμένες επιχειρήσεις ή απαντήσεις σε προκλήσεις. Οι Αλαουίτες τώρα καταφεύγουν στον Λίβανο καθώς οι υπάρχοντες Σύροι πρόσφυγες επιστρέφουν, δημιουργώντας μια περιστρεφόμενη πόρτα αντί για μια λύση.



Σύροι αξιωματούχοι λένε ότι μπορούν να κερδίσουν πίσω τους Δρούζους στη Σουγουάιντα με περισσότερη βοήθεια και υποστήριξη. Το γεγονός ότι οι Δρούζοι προτιμούν να συμμαχήσουν με το Ισραήλ παρά με τη Δαμασκό καταδεικνύει το βάθος της τοπικής οργής που δεν θα εξατμιστεί. Σε αντίθεση με τους Αλαουίτες, οι Δρούζοι δεν θα φύγουν, αλλά θα καταφύγουν στο Ισραήλ ως αντιστάθμισμα ενάντια στους Σουνίτες εξτρεμιστές στον κυβερνητικό συνασπισμό του Προέδρου Αχμάντ αλ Σάρα. Για το Ισραήλ, ο υπολογισμός αφορά τόσο την πολιτική όσο και την ασφάλεια: οι Ισραηλινοί Δρούζοι δεν ψηφίζουν ως μπλοκ. Απαιτούν από τον πρωθυπουργό  Μπενιαμίν Νετανιάχου  να προστατεύσει τους αδελφούς τους σε αντάλλαγμα για τις ψήφους τους.

Εν τω μεταξύ, η κυβέρνηση της Sharaa απορρίπτει τον καθιερωμένο ομοσπονδιακό σχεδιασμό των Κούρδων και τις απαιτήσεις των Δρούζων για τον ίδιο σκοπό, υποστηρίζοντας ότι αυτό θα διασπούσε τη Συρία. Σύριοι αξιωματούχοι επισημαίνουν το Ιράκ, τον ομοσπονδιακό σχεδιασμό του και τις διαμάχες μεταξύ της Βαγδάτης και των Ιρακινών Κούρδων ως μοντέλο που πρέπει να αποφεύγεται. Για τους Κούρδους, ωστόσο, ο συγκεντρωτισμός της Συρίας αποτελεί υπαρξιακή απειλή. Δεν θα εμπιστευτούν ποτέ μια κυβέρνηση της οποίας οι αξιωματούχοι, πριν από λίγα χρόνια, τους αποκεφάλιζαν. Η αποδοχή από την Sharaa των Ουιγούρων και Τσετσένων μισθοφόρων που υποστήριζαν το Ισλαμικό Κράτος, ενώ απαιτούσαν τη διάλυση της κουρδικής πολιτοφυλακής που τους πολεμούσε, είναι αδιέξοδη. Οι Σύριοι λένε ότι το φυτίλι έχει ήδη καεί και πιστεύουν ότι μια έκρηξη είναι αναπόφευκτη.

Το αποκορύφωμα της τέλειας καταιγίδας είναι η σχεδιαζόμενη μεταφορά του Al Hol, του κουρδικού καταυλισμού προσφύγων που φιλοξενεί κρατούμενους του Ισλαμικού Κράτους, στη διοίκηση του ΟΗΕ. Ενώ οι Κούρδοι μπορεί να εξακολουθούν να φυλάνε το στρατόπεδο, η κίνηση που ζητούν οι Σύριοι, οι Τούρκοι και η κυβέρνηση Τραμπ απειλεί να απελευθερώσει χιλιάδες κρατούμενους του Ισλαμικού Κράτους, των οποίων η φυλάκιση έχει μόνο σκληρύνει. Ακόμα κι αν η μετριοπάθεια της Sharaa είναι ειλικρινής, η εισροή σκληροπυρηνικών μελών του Ισλαμικού Κράτους στην κοινωνία θα είναι σαν να ρίχνεις βενζίνη σε αναμμένα κάρβουνα.

Ο Πρόεδρος  Ντόναλντ Τραμπ  και ο απεσταλμένος του στη Συρία, Τομ Μπαράκ, μπορεί να επιθυμούν ειρήνη και να οραματίζονται νέες συμφωνίες για την ανοικοδόμηση της Συρίας, αλλά οι ευσεβείς πόθοι που είναι αποκομμένοι από την πραγματικότητα δεν θα φέρουν ειρήνη. Η ηρεμία που απολαμβάνει τώρα η Δαμασκός μπορεί σύντομα να εξαφανιστεί. Το ερώτημα είναι αν η ευρύτερη περιοχή είναι προετοιμασμένη.